Qi (C'hi)

spreek uit: Tsjie

Qi is de levende kracht die zorgt voor groei, bloei en gezondheid. Het wordt hier in het westen dikwijls vertaald als energie. Het is geen (electrisch) stroompje en gedraagt zich (doorgaans) niet volgens wetenschappelijke wetten. Menigeen kan zich er geen voorstelling van maken. Toch voelen we dagelijkse stromingen van Qi in ons lichaam. Bij de (buik)ademhaling voelen we de adem naar de buik gaan; het is alsof de lucht die we inademen daar naar toe gaat. De lucht gaat echter naar de longen, die voelen we nauwelijks. De 'adem' die we naar de buik voelen gaan is de Qi die we uit de lucht halen. In India spreekt men van Prana, in China van Kong Qi (of Da Qi).
Als we intens schrikken, dan voelen we opeens iets samentrekken in de buik (Qi dus). Worden we kwaad, dan voelen we iets opstijgen via de keel naar ons hoofd. Willen we (of kunnen we) de kwaadheid niet uiten, dan houden we deze Qi tegen bij de keel. De Qi kan zich daar opkroppen en als een stagnatie blijven zitten.
Er zijn vele vormen van Qi in ons lichaam. Elk orgaan heeft eigen Qi-vormen, we hebben de Qi van de voeding, invloeden van de aarde, zon enz..

Dat we als westerse mensen Qi al duizenden jaren goed kennen blijkt wel uit de Nederlandse taal:

Ook voelt menigeen dat er naar hem/haar gekeken wordt. We weten bij een eerste ontmoeting meer van een ander, dan (wetenschappelijk) mogelijk is. Onze 'intuïtie' zegt ons dat je op moeten passen, of 'dit contact mag niet verloren gaan'.
Wat we eigenlijk doen is -vormen van Qi, van de ander- bij ons toe laten en vertalen naar waardevolle kennis (net zoals we: horen, zien, of ruiken).

Zonder te 'spelen met Qi' kan de fakir niet op een spijkerbed gaan liggen en kunnen mensen niet vuurlopen; zij zouden zich ernstig verwonden.

 

Qi en de Chinese geneeswijze:

Alle leven is aan bewegings- en omzettingsprocessen onderhevig. Qi is nodig bij elke vorm van beïnvloeding van Yin en Yang en de transformatie van Yin naar Yang en omgekeerd. Elke cel in ons lichaam wordt (zo lang we leven) aangezet om zich te voeden en in leven te blijven en zich te vernieuwen.
Krijgen spiercellen onvoldoende Qi toegevoerd, dan gaat het weefsel krimpen, wordt stijver, gaat krampen en wordt pijnlijk. Dit kan b.v. komen door een blokkerend litteken dat 30 cm verderop ligt.
Wordt de blokkade opgeheven, dan zien we de spier weer vitaler worden, het weefsel zwelt weer op tot de normale dikte en wordt weer soepel, zonder enige massage op de spier zelf.

De 'beschermende' rugzijde van ons lichaam bevat energie van een Yange kwaliteit. De voorzijde is hoofdzakelijk Yin.
De Qi circuleert door het lichaam en wordt tijdens dit transport omgezet naar een ander kwaliteit. Organen hebben hun eigen energie-kwaliteit (er wordt onderscheid gemaakt in soort; je hebt Lever yang, Lever yin, Lever Bloed, Hart yin, enz.). Meridiaanstelsels met Qi en de organen hebben een constante uitwisseling/ omzetting van Qi. Zolang alles in harmonie is, weet het lichaam er goed voor te zorgen dat alles naar behoren functioneert. Elke onbalans wordt onmiddellijk bijgesteld (de westerse geneeskunde spreekt van homeostase). Gaat er in dit systeem iets mis dan kan dit tot ziekte leiden. Beïnvloeding van de Qi-huishouding met acupunctuur, voeding, kruiden, massage, etc., kan in sterke mate de Qi (en dus onze gezondheid) beïnvloeden. Dat kan tevens betekenen dat herstel van de Qi-balans zorgt voor een betere hormoonhuishouding (enz.).
Westerse geneeskunde beïnvloed tevens het Qi-systeem. Goede geneesmiddelen zorgen niet alleen dat het probleem opgelost wordt, maar bieden tevens het lichaam de mogelijkheid de energiebalans te herstellen. Bijwerkingen van medicijnen zijn dikwijls via de Chinese geneeswijze te verklaren; de klacht wordt opgeheven, maar niet de Qi-onbalans/ of het medicijn geeft een specifieke onbalans bij bepaalde personen.
Gezien de wisselwerkingen tussen Qi en alle andere lichaams(vloei)stoffen is een verdere ontwikkeling van de geneeskunde wenselijk, waarbij Qi als een deel is van het lichaam beschouwd wordt, net zoals bloed, hormonen, enzymen, enz..